Kamishibai – Teatr ilustracji

Kamishibai (kami=papier, shibai=sztuka) to wywodząca się z Japonii sztuka głośnego czytania i opowiadania dla dzieci. Technika ta wykorzystuje kartonowe plansze z ilustracjami oraz drewnianą skrzynię, która przypomina teatr marionetkowy. Ilustracje opowiadają historie, a każda plansza przedstawia kolejny fragment opowieści. Skrzynka stoi odwrócona do publiczności, a stoi z boku lub z tyłu i czyta opowieści zmieniając płynnie plansze. Przy opowiadaniu wykorzystuje również dodatkowo różnego rodzaju rekwizyty, marionetki, pacynki, teatr cieni, instrumenty.

Kamishibai_Nowe

W ten sposób stosujemy alternatywną formę czytania, która umożliwia jeszcze większe pobudzanie wyobraźni dzieci. Forma małego spektaklu teatralnego rozwija język, poszerza słownictwo, a jednocześnie bawi i uczy, zabierając uczestników w podróż do magicznej krainy teatru i literatury.

Kamishibai wykorzystuje dwa ważne elementy: opowiadanie historii oraz obrazy. A przecież nie tylko dzieci uwielbiają opowieści. Od wieków jest to sposób poznawania świata, oswajania go i uczenia się. Drugim ważnym elementem w kamishibai są ilustracje, które wzmacniające przekaz i pobudzają wyobraźnię. Sama skrzynka jest zaś ramą, która wszystko to spaja i sprawia, że widzowie patrzą w nią jak zaczarowani i wraz z lektorem przenoszą się do świata fantazji.

A to dopiero początek. Nasza „magiczna skrzynka” potrafi znacznie więcej.

Możesz np.:
• przyzwyczajać dzieci do publicznych wystąpień. Taka forma prezentacji pomoże lepiej znieść stres, bo można się łatwo za nią schować – dosłownie i w przenośni.
• zaprosić dzieci do stworzenia własnej bajki i przedstawienia jej.
• zaproponować głośne czytanie gotowej bajki ćwicząc umiejętność czytania, interpretowania tekstu i ucząc zachowań teatralnych.

Stowarzyszenie Zielona Grupa działa od października 2013 roku. Pierwszym dużym projektem jaki zrealizowaliśmy i który ciągle rozwijamy jest projekt Kamishibai – Papierowy Teatr. Jest to metoda pracy z dziećmi przy użyciu teatru ilustracji. Dzięki swojej otwartej formie pozwala dostosować materiał warsztatowy do różnych grup. Do tej pory przeprowadziliśmy ponad 200 warsztatów kamishibai dla dzieci. W czasie tych warsztatów opieramy się na oryginalnych baśniach i podaniach pochodzących z różnych stron świata i różnych kręgów kulturowych (np. bajka japońska, bajka arabska, bajka aborygeńska). Każda bajka jest odpowiednio zredagowana, a następnie zilustrowana przez artystów plastyków współpracujących z naszym stowarzyszeniem. Każde spotkanie z bajką to także warsztaty plastyczne, które odwołują się do danej kultury i sztuki danego regionu (podczas warsztatów z bajką arabską dzieci wyplatają na miniaturowych krosnach dywaniki, a podczas warsztatów z bajką japońską uczą się składać origami). Każdym warsztatom towarzyszy także dyskusja z dziećmi na tematy poruszane w bajkach. Są to nie tylko kwestie geograficzno-kulturowe, ale także treści uniwersalne, które wynikają z opowiadanych historii. Rozmawiamy z dziećmi m.in. na temat przyjaźni, lojalności i potrzeby pomagania innym.

Od 2015 roku rozwijamy także wydawnictwo kamishibai. W naszych książkach stawiamy główny nacisk na wartości edukacyjne. Dlatego też stworzyliśmy obok bajek świata także cykl znani/nieznani, który przybliża sylwetki znaczących Polaków, którzy przyczynili się m.in. do rozwoju nauki czy sztuki, ale dziś nie są dostatecznie znani. Wśród nich znalazł się m.in. Kazimierz Nowak – podróżnik, czy Jan Szczepanik – wynalazca i konstruktor. Nie boimy się tematów trudnych i kontrowersyjnych. Uważamy bowiem, że z dziećmi i młodzieżą można rozmawiać o wszystkim. Trzeba tylko znaleźć do tego odpowiedni język. Dlatego też wydaliśmy książkę „Wojenne dzieci” o Polakach zesłanych w czasie II wojny światowej na Syberię oraz „Kunkush”, który jest opowieścią o uchodźcach. Do każdej z nich przygotowaliśmy dodatkowe materiały dydaktyczne dla nauczycieli. Nasze działania docenione zostały m.in. przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Urząd miasta Poznania, powiat koniński oraz Centrum PISOP i konkurs grantowy Społecznik 2.0 oraz Patriotyzm Jutra. Naszą wiedzą i doświadczeniem dzielimy się także na szkoleniach dla nauczycieli i bibliotekarzy, a także podczas licznych konferencji i giełd projektów, w których mieliśmy okazję uczestniczyć jako prelegenci (m.in. Kongres Kultury Małych i Średnich Miast w Radomsku w 2014 roku, Konferencja Sztuka w Edukacji w Zielonej Górze w 2015 roku i Ogólnopolska Giełda Projektów w Lublinie w 2016 roku, a także Niekongres Kultury w 2016 roku). Oprócz tego prowadzimy także inne projekty. M.in. Rowerowy Dom Kultury, który w 2016 roku przejechał trasę wzdłuż granic Polski. Był to projekt interdyscyplinarny, który zyskał niezwykłe uznanie. Jego autorka Ula Ziober została nominowana m.in. do prestiżowego tytułu Kulturysty Roku 2016 przez Polskie Radio Trójka oraz otrzymała stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na realizację wystawy podsumowującej projekt.

W 2017 roku zamierzamy uruchomić także Mobilne Centrum Kultury – doskonale warsztatowo wyposażoną przyczepę kempingową, która będzie docierać przede wszystkim do miejsc oddalonych od dużych centrów kultury.

Teraz przygotowaliśmy pierwszy w Polsce przewodnik po kamishibai. Mamy nadzieję, że dzięki niemu jeszcze więcej osób pozna tę technikę i zacznie ją stosować w pracy z dziećmi lub w czasie zabaw. W naszym przewodniku znalazły się wszystkie niezbędne informacje, a także wiele inspiracji, które są sumą naszych doświadczeń zbieranych przez ostanie kilka lat.

Kamishibai_przewodnik

Więcej informacji na stronie Zielonagrupa.pl

Dodaj komentarz